NIEBIESKI ROWER i TO TU » sztuka, antyki i galeria na Starym Rynku w Bielsku-Białej
3000
Jan Hrynkowski
"Portret młodzieńca w czapce"
Jan Hrynkowski (ur. w 1891 r. w Żelechowie, zm. w 1971 r. w Krakowie) - studiował na krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych pod opieką m. in. Józefa Pankiewicza i Konstantego Laszczki w latach 1909-1914. Uczęszczał także na Akademię Lotha w Paryżu (lata 1921-1922).
Samodzielną działalność artystyczną rozpoczął w roku 1913. Zajmował się głównie pejzażami i martwymi naturami, często z motywem jarzyn czy domowego ptactwa, wykonywał także portrety i akty. Jego malarstwo nawiązuje do szkoły paryskiej, nosi bowiem znamiona sztuki przedstawiającej. W pejzażach Hrynkowskiego zwracają uwagę domy o czerwonych dachach, kubistycznych kształtach, perspektywicznie przedstawione ulice, z rzędami drzew i budynków. Równie chętnie uwieczniał tańce, cyrk, dzieci i psy.
Wczesne obrazy Hrynkowskiego cechują się syntetyzacją form i zwielokrotnieniem konturów, co miało ukazać dynamikę i ruch. Charakterystyczna dla następnego etapu twórczości, okresu formistycznego, była pochodząca z polskiego folkloru prymitywizacja i ekspresja. Po pobycie w Paryżu została mu natomiast właściwa dla tamtejszego malarstwa intensywność kolorystyczna obrazów i efekty fakturowe. Malarz dopracował kompozycję portretów, można też zauważyć na nich uproszczenie form.
Obrazy Hrynkowskiego pochodzące z lat 30. odznaczają się z kolei intensywnością barwną. Na następne dziesięć lat dominującymi motywami stały się wizerunki groteskowych marionetek. Malarz wykonywał także kompozycje dekoracyjne. Pejzaże w wydaniu stonowanym kolorystycznie zaczynają występować u niego w czasach powojennych. W cyklu "Taniec" można dostrzec u autora inspiracje futuryzmem. Do technik, w jakich się realizował zalicza się technikę olejną, temperę, akwarelę, rysunek i autolitografię barwną, zajmował się także rzeźbą.
W Warszawie był żołnierzem AK (Batalion "Zośka"). Po wojnie, prócz malowania, spełniał się artystycznie tworząc scenografie, plakaty i kostiumy dla wielu teatrów w całej Polsce. Należał do krakowskich Formistów (od 1917 roku; stworzył projekt okładki do katalogu Pierwszej Wystawy Ekspresjonistów Polskich, jak początkowo nazywali się Formiści). Był współzałożycielem kolorystycznego ugrupowania Cech Artystów Plastyków Jednoróg (wspólnie z F. S. Kowarskim, W. Zawadowskim, i J. Rubczakiem w 1925 roku).
Dużą zasługą Hrynkowskiego było przyczynienie się do powstania Związku Polskich Artystów Plastyków w Krakowie. Przez wiele lat był także jego prezesem. Uczestniczył w licznych wystawach w Polsce i poza jej granicami. W 1960 roku miała miejsce jubileuszowa wystawa artysty w Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie. Jan Hrynkowski zajmował się także pracą pedagogiczną.
